آیا بیت کوین قانونی است؟ + آیین نامه سال 98 صمت
بیت کوین در اقتصاد سراسر جهان نفوذ کرده و استفاده از آن به طور بسیار گسترده ای انجام می شود. گاهی خبر هاییی مبنی بر این که بیت کوین قانونی است یا برعکس ، بیت کوین قانونی نیست می شنویم. در این مقاله قصد داریم وضعیت قانونی بیت کوین را بررسی کنیم. باید توجه داشته باشید که قوانین چه در ایران و چه در کشور های دیگر رو به روز در مورد ارز دیجیتالی مانند بیت کوین تغییر می کنند. به همین دلیل اگر قصد انجام تجارت با ارزهای دیجیتال را دارید باید مطمئن باشید که در زمان حال چه فعالیت هایی روی بیت کوین قانونی است و چه فعالیت هایی نیست.
آیا ارزهای دیجیتال و بیت کوین قانونی هستند؟
همانطور که می دانید قوانین در مورد فعالیت های جدیدی که در برهه ای زمان وارد جهان می شوند واضح نیستند. برای مثال استفاده از شبکه های مجازی تا ده سال پیش شاید قوانین آنچنان زیادی نداشت. حتی هم اکنون نیز نمی توان گفت که قوانین بسیار شفافی در این زمینه وجود دارند که می توان به طور کامل همه ی جزئیات را از آن برداشت کرد. این وضوح و جزئیات در قانون ممکن است سالها طول بکشد.
با توجه به این که ارز دیجیتال و بیت کوین به تازگی وارد سیستم های اقتصادی شده اند (البته بیشا ز ده سال است که این اتفاق افتاده اما به هر حال شروع ارز دیجیتال در خارج از کشور می تواند با چند سال تاخیر ورود به ایران را داشته باشد) هنوز در ایران قوانین شفافی وجود ندارند. به همین دلیل باید هر فعالیتی که در این زمینه انجام می دهید را با دقت بیشتر دنبال کنید. چون اگر به عنوان مجرم اقتصادی شناخته شوید سخت خواهد بو که از قانون فرار کنید!
نکته اینجاست که فعالیت در زمینه ی بیت کوین و این که بیت کوین قانونی هست یا نه را باید به دو بخش تقسیم کرد. یک بخش مربوط می شود به فعالیت در زمینه ی تجارت بیت کوین و خرید و فروش بیت کوین و بخش دیگر مربوط می شود به استخراج بیت کوین. در این مقاله سعی می کنیم که این دو مورد را از هم جدا کنیم.
1-تجارت و ترید با بیت کوین قانونی است؟
خوشبختانه در زمینه ی خرید و فروش ارزهای دیجیتال منع قانونی ای وجود ندارد. چون اساسا این کار خارج از اختیارات دولت است و حساب ارز دیجیتال تشکیل شده نمی تواند توسط دولت رهگیری شود. حتی در کشور پیشرفته و بزرگی مانند چین هم بیت کوین قانونی نیست . با این حال افراد بسیار زیادی هستند که از این ارز استفاده می کنند. چون این سیستم اساسا مستقل طراحی شده و هدفش همین جدایی از سیستم های دیگر بوده است.
در حال حاضر در ایران می توانید برای خود یک کیف پول دیجیتال داشته باشید و با ساخت حساب کاربری در آن تجارت ارزهای دیجیتال را شروع کنید. اما لازم است که از یک صرافی معتبر و آنلاین داخلی استفاده کنید تا برای اولین بار بیت کوین را خرید کنید. ما برای این کار صرافی شاه کوین را به شما معرفی می کنیم که می توانید با استفاده از سفارش در آن و ارسال اطلاعات خود ارز دیجیتال مورد نظر خود را از جمله بیت کوین دریافت کنید.
برای این که از خرید خود مطمئن باشید دو نکته را باید رعایت کنید. اول این که از صرافی های خارجی ارز دیجیتالی را نخرید و حسابی تشکیل ندهید. چون با وجود تحریم ها علیه ایران حتی اگر حسابی تشکیل دهید ممکن است بعد از ارسال پول حساب شما بلوکه شود. این موضوع کاملا جدی است و بارها برای کاربران اتفاق افتاده. حتی پشتیبانی فروش صرافی های خارجی به کاربران ایرانی پاسخ های درستی نمی دهند و امکان پیگیری برای برداشت دوباره ی مبلغ وجود نخواهد داشت.
نکته ی دوم این است که نباید به تبلیغاتی که در فضای مجازی انجام می شود توجهی داشته باشید. چون برای این تبلیغات به هیچ عنوان اعتبار و اطمینانی وجود ندارد و بیت کوین قانونی ممکن است در این تبلیغات وجود نداشته باشد. این موضوع هم بارها برای کاربران اتفاق افتاده که مبلغی را برای شماره حساب های تبلیغ شده ارسال کرده اند و هیچ ارز دیجیتالی دریافت نکرده اند. بعد از این که مبلغ را ارسال کردید دیگر نمی توانید آن را پس بگیرید! پس مواظب باشید که از چه جایی بیت کوین قانونی دریافت می کنید.
2-استخراج بیت کوین قانونی است؟
بیشترین بحثی که در مورد بیت کوین قانونی بین کاربران و عموم مردم مشاهده می شود در مورد همین استخراج بیت کوین است. سالهاست که بیت کوین قانونی ای در حجم گسترده در ایران استخراج نمی شود. چون استخراج بیت کوین بدون این که مجوزی از وزارت نیرو داشته باشید و سایر مجوز ها را دریافت کرده باشید غیر قانونی تلقی می شد.
غیر قانونی بودن استخراج بیت کوین به علت مصرف بالای برق توسط ماینر بیت کوین بود. وزارت نیرو اعتقاد داشت که براس استخراج هر واحد بیت کوین سالانه به اندازه ی 24 واحد مسکونی برق مصرف می شود. این به معنای این بود که هر دستگاه بیت کوین 500 مگاوات ساعت برق مصرف می کند. از طرفی فعالان حوزه ی استخراج بیت کوین معتقد بودند که با این آماری که از طرف وزارت نیرو بیان می شود باید حدود 50% از بیت کوین کل جهان از ایران استخراج شود!
چنین چیزی مشخصا اتفاق نخواهد افتاد. چون بخش بسیار مهمی از بیت کوین های استخراج شده مشخصا در کشور هیی خواهد بود که حداقل قوانین باز تر و آزاد تری برای این مسائل دارند. اما به هر صورت می توان گفت که موضوع مصرف برق توسط ماینر ها تقریبا جدی است. با گذر زمان این مصرف بیشتر هم خواهد شد. البته استخراج کنندگان بیت کوین اعلام کردند که دستگاه های خود را در ساعات اوج مصرف و همجنین در تابستان خاموش می کنند. اما این ادعا تا کجا درست است ، نمی دانیم!
سرانجام آیین نامه ای از هیأت وزیران ابلاغ شد که نشان می داد استخراج بیت کوین قانونی شده است. اما مثل قبل یک سری ضوابطی را باید برای این کار رعایت کرد.
در آیین نامه اعلام شده که استخراج بیت کوین قانونی است و همچنین یک سری حق و حقوق برای آن ها در نظر گرفته شده است. برای مثال می توان به حق انشعاب برای تامین برق مصرفی اشاره کرد.
دستگاه استخراج بیت کوین برق زیادی مصرف می کند. به همین دلیل باید از برق صنعتی یا سه فاز برای آن استفاده شود. اما گرفتن انشعاب برای افرادی که می خواهند در خانه این کار را انجام دهند منطقی نیست مگر این که یک سری شرایط خاص را بتوانند فراهم کنند. به هر صورت این قول از سمت وزارت صنعت معدن و تجارت داده شده است که افرادی که می خواهند در زمینه ی استخراج بیت کوین شرکت کنند می توانند انشعاب برق صنعتی را بگیرند.
در مورد هزینه ی این انشعاب در آینن نامه آمده است که افرادی که می خواهند این عملیات را در سطح گسترده انجام دهند انشعاب رایگان دریافت خواهند کرد. این نشان می دهد که قرار است تا حدودی از استخراج کنندگان استقبال شود. اما افرادی که می خواهند در سطح کوچک به استخراج بپردازند ، مثلا افرادی که می خواهند در خانه این کار را انجام دهند ، می توانند در کنار کنتور خانگی خود کنتور صنعتی هم داشته باشند و به صورت جداگانه از آن استفاده کنند.
از نکات دیگری که در این آیین نامه آمده است می تواند به این موارد اشاره کرد:
1-هر گونه فعالیتی، چه کوچک و بزرگ باید با بیت کوین قانونی انجام شود. به این معنی که بیت کوین های تولدی شده نباید در پولشویی ها استفاده شوند و تا حد امکان در فضاهای معتبر خرید و فروش شوند. در غیر اینصورت تحت پیگیری مقامات قضایی قرار خواهد گرفت.
2-هر گونه فعالیتی ، چه کوچک و چه بزرگ نیاز به دریافت مجوز از سازمان صمت دارد. البته اگر در سطح گسترده فعالیت می کنید بهتر است که این مجوز را داشته باشید. چون به شما حق انشعاب داده می شود و در این زمینه تخفیفاتی هم در نظر گرفته شده است.
3-در 300 ساعت از سال روشن بودن دستگاه های استخراج بیت کوین غیر قانونی خواهد بود. این ساعات ساعات اوج مصرف در فصل های پر مصرف سال هستند که باید خروجی برق از نیروگاه ها به صورت حیاتی در منازل و مراکز تجاری استفاده شود.
دقت داشته باشید که اگر بدون مجوز فعالیتی را شروع کنید و مرکز استخراج شما کشف شود همه ی دستگاه های ماینر شما و تجهیزاتتان توسط مقامات قضایی گرفته خواهد شد. علاوه بر این که به نوعی برای شناسایی این مراکز جایزه هم گذاشته شده! افرادی که به مقامات قضایی کمک کنند که این مراکز بدون مجوز شناسایی شوند می توانند 20% از خسارات وارده بر شبکه ی برق بر اثر استفاده ی ماینر ها را دریافت کند.
در نهایت به خاطر داشته باشید که استخراج بیت کوین آنقدر ها هم که تعریفش را شنیده اید پر سود و پر درآمد نیست. مگر این که بخواهید این کار را در سطح وسیعی انجام دهید. که البته این موضوع نیازمند سرمایه ی اولیه ی بسیار زیادی خواهد بود.
فعالیت با ارز دیجیتال در ایران و موضوع بیت کوین قانونی در ایران ممکن است سال ها طول بکشد. اما با توجه به این آیین نامه ی جدید باید گفت حمایت دولت از استخراج کنندگان انجام شده است و جای نگرانی وجود ندارد. اما قبل از این که استخراج ارزهای دیجیتال را شروع کنید تحقیقات بیشتری در این زمینه داشته باشید.
