با توجه به شرایط فعلی ارزهای دیجیتال که در حال رشد هستند و نمی توان انکار کرد که بخش مهمی از سرمایه های آزاد را به خود اختصاص داده اند افراد زیادی مایلند در زمینه ی استخراج ارزهای دیجیتال فعالیت داشته باشند اما بحث در این نکته است که آیا استخراج ارزهای دیجیتال در سال 2020 و در حالی که هاوینگ باعث شده پاداش استخراج ارزهای دیجیتال کاهش پیدا کند ارزشی دارد؟ در این مقاله قصد داریم با توجه به هاوینگ و همچنین روند نوسانات بازارهای جهانی به این موضوع بپردازیم.
پاداشی که در استخراج ارزهای دیجیتال به استخراج کننده داده می شود به مرور زمان کاهش پیدا می کند. چون یک سری عوامل تنظیم کننده هستند که باعث می شوند پاداش ها در هر ارز دیجیتال با دیگری فرق داشته باشد. به علاوه ی این در یک ارز دیجیتال خاص هم ممکن است در بازه های زمانی مختلف پاداش های مختلفی داشته باشد. بنابراین اگر بخواهیداستخراج ارزهای دیجیتال را شروع کنید باید یک سری قوانین را رعایت کنید و مهم تر از آن این است که اول ارز دیجیتال مورد نظر خود برای استخراج را درست انتخاب کنید.
مهمترین عواملی که باعث می شوند میزان پاداش استخراج ارزهای دیجیتال مشخص شود عبارتند از:
سختی استخراج ارزهای دیجیتال به این بر می گردد که چه مقدار از اطلاعات را می توان با چه قدرت پردازشی ای در شبکه ی بلاک چین ثبت کرد.
برای این که بیشتر متوجه شوید، فرض کنید که می خواهید یک زنجیره ی فلزی که متشکل از چندید حلقه است بسازید. آیا زمانی که زنجیره هنوز دو حلقه دارد وصل کردن حلقه ی جدید آسان تر است یا زمانی که صد حلقه دارد و شما باید وزن زیاد آن را حمل کنید؟ مشخصا در ابتدای کار اضافه کردن حلقه های جدید بسیار بهتر و ساده تر است.
در مورد بلاک چین هم همین موضوع صادق است. بلاک چین هم چیزی جز بلوک های اطلاعاتی به هم متصل شده نیست که باید با استفاده از هش هایی که روی آن قرار می گیرد و با توجه به هش بلوک قبلی به هم متصل شوند. بنابراین در ارزهای دیجیتالی که از بلاک چین استفاده می کنند هر چقدر که زمان می گذرد و تعداد بلوک های بیشتر می شود، ثبت اطلاعات تراکنش و اضافه کردن آن به بلوک های جدید سخت تر می شود.
ارتباط سخت تر شدن ثبت بلوک های جدید در بلاک چین و سختی استخراج در این است که استخراج ارزهای دیجیتال در واقع همین ثبت بلوک ها است. یعنی بلاک چین به شما پاداش می دهد تا این بلوک ها را ثبت کنید و کار شبکه ی آن ارز راه بیفتد.
چه راه حلی وجود دارد که از سختی استخراج فرار کنیم؟
جواب اسن است که سختی استخراج چیزی نیست که تحت سلطه ی یک فرد یا گروه خاص باشد. همه ی این سختی های استخراج به دلیل کدنویسی های هسته ی اصلی بلاک چین است و غیر قابل کنترل است. تنها راهی که می توان با آن مقابله کرد این است که ما هم با جلو رفتن در زمان قدرت پردازششی دستگاه های استخراج خود را افزایش دهیم.
همانطور که می دانید کاری که برای ثبت یک بلوک در بلاک چین های معروف انجام می شود این است که استخراج کننده ها باید یک سری مسئله ها و معادلات پیچیده ی ریاضی را حل کنند. این مسئله ها و معادلات به مرور زمان سخت تر می شوند و به همین دلیل است که به قدرت پردازشی بیشتری نیاز داریم. برای مثال در اولین سال هایی که بیت کوین وارد بازار شد و هنوز زنجیره های تراکنش آن بزرگ نشده بود می توانستید با یک رایانه ی معمولی هم استخراج آن را انجام دهید. اما به مرور زمان دیگر این رایانه ها جوابگو نبودند.
حتی بعد از مدتی از رایانه های پیشرفته استفاده کردند و آن ها هم از رده خارج شدند. بنابراین احساس نیاز به یک ماینر قدرتمند باعث شد که دستگاه هایی کاملا اختصاص یافته برای ماینینگ به وجود بیاید. به طوری که تراشه هایی در یک سری دستگاه کارگذاری شد و این دستگاه ها روانه ی بازار شدند. دستگاه های استخراجی که هم اکنون در بازار می توانید آن ها را خریداری کنید از این دسته هستند.
اگر قرار بود که استخراج ارزهای دیجیتال که در واقع تولید این ارزها است و مانند یک ضرابخانه برای آن عمل می کند تا ابد ادامه داشته باشد چه اتفاقی می افتاد؟
در حال حاضر شاهد هستیم که ارزش جهانی ارز فیات معتبری همچون دلار در حال کاهش است. این به دلیل چاپ بدون پشتوانه ی اسکناس است. یا برای این که واضح تر این موضوع را درک کنید درباره ی اقتصاد ایران صحبت می کنم. به مرور زمان درآمد های دولتی از نفت که تنها پشتوانه ی آن ها بود به دلیل تحریم ها کاهش پیدا کرد. اما کارکنان دولت همچنان در حال فعالیت هستند. دولت باید حقوق این کارکنان را پرداخت کند. بنابراین بدون این که درآمد اقعی داشته باشد اسکناس چاپ می کند.
به مرور زمان مقدار این اسکناس ها در کشور بالا می رود و چون تبدیل به یک رسید پولی بی ارزش می شوند تورم را به همراه خود می آورند و ارزش جهانی آن ها کاهش پیدا می کند.
اما در ارزهای دیجیتال سعی شده که چنین روندی پیش گرفته نشود. یعنی روند عرضه و تقاضا را به طوری متعادل پیش می برند. تولید و استخراج این ارزهای دیجیتال محدود است و نمی توان گفت این ارزها به صورت نا محدود تولید می شوند. غالبا ارزها تا یک مقدار مشخصی تولید می شوند. برای مثال 21 میلیون واحد بیت کوین تولید خواهد شد و بعد از ان هیچ بیت کوین جدیدی وارد بازار نخواهد شد.
این اتفاق به دلیل کدنویسی هایی است که به صورت خودکار در پلتفرم بیت کوین اعمال می شود و به آن هاوینگ می گوییم. یعنی بعد از یک مدت زمان خاص مقدار پاداشی که برای ثبت بلوک اطلاعاتی داده می شود کاهش پیدا می کند. مثلا بیت کوین هر 4 سال یک بار پاداش خود را نصف می کند. آخرین هاوینگ (نصف شدن) بیت کوین در سال 2020 اتفاق افتاد و پاداش هر بلوک به 6.25 واحد بیت کوین رسید.
هر ارز دیجیتال از یک الگوریتم اجماع خاص استفاده می کند که انواع آن عبارتند از اثبات اعتبار ، اثبات سهام ، اثبات سهام نمایندگی شده ، اثبات وزنی و اثبات کار. با توجه به این که ارز دیجیتال مورد نظر شما از کدام یک از این الگوریتم ها استفاده می کند میزان پاداشی هم که در آن دریافت می شود متفاوت خواهد بود. برای مثال در اثبات سهام نمایندگی شده معمولا میزان پاداش کمتر از چیزی است که در اثبات کار می توان دریافت کرد.
ضمن این که همین الگوریتم های اجماع هستند که مشخص می کنند یک ارز طی چه فرایندی پاداش را به افراد ارائه کند. در بیت کوین از اثبات کار استفاده می شود و به همین دلیل سختی استخراج به وضوح دیده می شود. اما در ارزهای دیجیتالی که از اثبات سهام استفاده می کنند سختی استخراج کمتر دیده می شود و نمی توان آن را به عوامل تعیین کننده ی سود استخراج ارزهای دیجیتال مربوط کرد.
گفتیم که تنظیم کننده ها باعث می شوند ارزهای دیجیتال مانند طلا باشند. طلا چرا با ارزش شده و در همه جای دنیا کاربرد دارد؟ چون این فلز را نمی توان به راحتی پیدا کرد و منابع ان روی زمین محدود است. بنابراین همیشه ارزش خود را دارد.
ارز های دیجیتال هم می توانند عرضه ی خود را کم کنند. این عرضه وقتی که کم بشود حتی اگر تقاضا ثابت بماند باعث ایجاد رشد شدید در ارزش ارز دیجیتال می شوند. گفتیم اگر تقاضا ثابت بماند! این در حالی است که به دلیل گسترش روابط تجاری بین المللی این استفاده ها از ارزهای دیجیتال روز به روز بیشتر می شود. حتی افرادی که ممکن است به صورت تجاری در این ارزها فعالیت نکنند تلاش دارند که داریایی های دیجیتال خود را در این ارزها سرمایه گذاری کنند. خرید و فروش ارزهای دیجیتال این روز ها بسیار رونق گرفته است.
علاوه بر این تنظیم کننده ها باعث می شوند که انگیزه ای برای ملحق شدن به استخراج ارزهای دیجیتال یا سدی برای استخراج ارزهای دیجیتال برای برخی از استخراج کننده ها به وجود بیاید. با گذشت زمان و افزایش اطلاعات موجود در بلاک چین به راحتی می توان دید که برخی از دستگاه های استخراج کننده دیگر توانایی حل مسائل داده شده از طرف شبکه را ندارند و این باعث می شود که از رده ی استخراج ارزهای دیجیتال خارج شوند. از طرفی افراد دیگر می توانند با استفاده از دستگاه های جدید تر و قدرتمند تر استخراج این ارزها را با سرعت بیشتری انجام دهند.
نکته ای که مشخص می کند یک استخراج کننده می تواند چقدر از استخراج ارز دیجیتال سود ببرد یک منحنی رگرسیون لگاریتمی است. اگر طی 200 هفته ی گذشته قیمت ارز دیجیتال مورد نظر زیر این منحنی رسم شده باشد نشان دهنده ی این است که استخراج ارزهای دیجیتال برای استخراج کننده ها ضرر خالص به همراه داشته. اگر هم برعکس قیمت این ارز دیجیتال بالای این منحنی باشد نشان دهنده ی این است که استخراج کننده ها سود خالص داشته اند.
برای مثال در مورد بیت کوین طی هفته های اخیر نوسانات بسیار زیادی را شاهد بودیم. مخصوصا تاثیر کرونا بر ارزهای دیجیتال بسیار مشهود بود. با کاهش قیمت بیت کوین بعد از ظهور کرونا تعداد زیادی از استخراج کننده ها از دور خارج شدند چون میزان برق مصرفی دستگاه استخراج آن ها با پاداشی که دریافت می کردند متناسب نبود و این باعث می شد که ضرر خالص داشته باشند. در عوض باز با افزایش قیمت بیت کوین طی هفته های اخیر شاهد این بودیم که ظرفیت استخراج ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین افزایش پیدا کرد و نرخ 110 میلیون تراشه بر ثانیه را شاهد بودیم.